Bugün Mezun Oldum. Diploma Yerine Terli Bir Tişört İle

Bugün Mezun Oldum. Diploma Yerine Terli Bir Tişört İle
Photo by Shashank Shekhar / Unsplash

2025 yılına girerken yapılacaklar listeme koşmayı da ekleyiverdim. Tahmin edeceğiniz üzere 1 Ocak sabahı bir koşucu olarak uyanmadım.

Ama bu sefer kesin karar verdim. (2019 ve 2023'te olduğu gibi.)

Ve kararlı olduğum için ne oldu biliyor musunuz?

Hiçbir şey.

Çünkü sadece karar vermek yetmiyordu.

Neden Koşu?

Birincisi kolay, ayakkabı dışında herhangi bir özel ekipmana ihtiyaç yok.

İkinci olarak, "ata sporu". Ata derken, binlerce yıl önce yaşamış olanlardan bahsediyorum.

Üçüncüsü, yaygın kanının aksine, eklemleri ve kemikleri zorlamak onları güçlendiriyormuş (kaynağı bulamadım ama öyle okudum). Nietzsche'nin dediği gibi öldürmeyen şey güçlendiriyor.

Son olarak da, insan en hızlı koşan hayvanlar arasında ilk 10'da bile değil, ama en uzun koşabilenmiş. Kızak köpekleri ve atlar da koşuyor diyeceksiniz, ama biz zorlamazsak o kadar koşmuyorlar. Yani kendi seçimi ile o kadar uzun mesafe koşan başka canlı yok.

Uzun mesafe derken Ultramaraton kastediyorum. En kısası 50km. Yüzlerce km olanları var. Şimdilik katılmaya niyetim yok, ama kim bilir...

Niyet İyidir Ama Sistem Candır

Nerede kalmıştık? Karar almak kolay. "Yarın başlıyorum" cümlesi kadar sık söylenen başka bir yalan varsa o da "son bir bölüm daha izleyip yatacağım"dır.

Eğer bir sistemin varsa, disiplin daha kolay olur, sürekli motivasyona ihtiyacın kalmaz.

Buradan hareketle kendime bir sistem edindim: "Couch to 5K".

C25K, Josh Clark tarafından 1996 yılında yayınlanmış bir plan. Amaç koltukta yatan bir patates çuvalını (couch potato) 30 dk kesintisiz koşabilen birine dönüşmek.

İlk C25K koşucusu ise Josh'un o zamanlar 60 küsür yaşında olan annesi.

C25K milyonlarca kişi tarafından uygulanmış, başarısı garantili bir sistem. Her isteyen uygulayabilir. Daha önce hiç koşmamış olanlar, hatta hatyatı boyunca hızlı yürümekten kaçınmış olanlar bile. 9 haftada adım adım dayanıklılığınızı artırarak içinizdeki binlerce yıllık koşucuyu ortaya çıkarıyor. Eğer planı uygulamaya karar verirseniz, önce bir doktorunuza danışmakta fayda var.

Sistem varsa artık bahane kalmıyor.

Sistem, motivasyonun şımarıklığını terbiye eden tek şey.

C25K uygulamasından ekran görüntüsü

C25K Ne Yaptı?

  • Kararsızlığımı ortadan kaldırdı. "Bugün ne kadar koşsam?" diye düşünmek yoktu. Plan belliydi.
  • İlerlemeyi görünür hale getirdi. İlk gün 60 saniye koşarken ciğerlerimden nefret etmiştim. Son gün 30 dakika bittiğinde ciğerlerim bana teşekkür ettiler.
  • "Bugün pas geçsem ne olur ki?" sorusunu susturdu. Çünkü sistem bir boşluk kaldırmaz.
  • Koşarken koçum Steve Cram sürekli olarak yanımdaydı. Koşarken bazen tüyolar verdi, bazen de bitmeye yakın son gazı.
  • Bir uygulamaya ihtiyaç yok, plan herkese açık. Ben yine de İngiltere Sağlık Bakanlığı'nın geliştirdiği mobil uygulamayı kullandım. Koç Steve de oradan.

Ve bir gün, hiç de dramatik olmayan sıradan bir akşam, 5 kilometreyi durmadan koştum. Bitince havai fişekler patlamadı, ama beynimde yeni sinapslar oluştuğunu hissettim, "Bu kadar mıydı?" dedim.

İşte sistemin sihri bu. Başarı, göz kırpar gibi sessizce gelir.

C25K uygulamasından ekran görüntüsü

Hafta 5 Gün 3 (W5D3)

Dedim ya şimdiye kadar milyonlar kullanmış bu sistemi. Sosyal medyada paylaşımlar gani gani.

Ama özellikle 5. haftanın 3. günü pek bir popüler.

Çünkü ilk hafta 60 saniye koşu, 90 saniye yürüme rutini ile başlayan program, beşinci haftada bir eşiğe ulaşıyor.

  • Hafta 5 Gün 1: 5 dk koşu 3 dk yürüme (3 tekrar)
  • Hafta 5 Gün 2: 8 dk koşu, 5 dk yürüme, 8 dk koşu
  • Hafta 5 Gün 3: 20dk koşu

Ne yalan söyleyeyim, 20 dakika koşu ilk adımı atana kadar imkansız gibi geliyordu. Ama yolu yarılayınca anladım ki bu sadece zihnimdeki bir limitmiş.

Gergin başladım ama keyifle bitirdim. O zaman W5D3 neden böyle paylaşılıyor, çözdüm. Ben de yarı koşucuydum artık.

Sistem Sadece Koşuda İşe Yaramıyor

Koşmakla başladım ama aslında aynı mantık hayatın her yerinde geçerli.
Yazı yazmak, bir iş kurmak, kitap okumak, sağlıklı beslenmek... Motivasyon gelip geçiyor. Ama sistem? O kalıyor.

Ben artık sadece "c25K mezunu" değilim.
Sistem kullanmanın değerini pekiştirmiş biriyim.
Sistemin başarısına bir ispat daha eklemiş biriyim.
Sistemi kullanarak başarıya ulaşmış biriyim.

Bir Sistem Kur. Sonra Ona Güven

Bugün 5km koştum. Bitirdim. Mezun oldum.
Ama esas kazandığım şey bir madalya değil, daha sağlıklı bir vücut değil, zihnimi çalıştıran ve farklı düşünmeye iten bir alışkanlık oldu.

Ve bunu gönülden söylüyorum:

"Sistem, istikrarın pilotudur. Kur, çalıştır, ilerle."

Bugün mezun oldum.
Yarın, başka bir sistem kurmak için sabırsızım.

Couch To 5K Tablosu

Dediğim gibi plan net ve sade, bir mobil ya da akıllı saat uygulamasına ihtiyacınız yok. Ama bence kulağınızda bir koç olursa, özellikle zihinsel eşikleri aşmada çok yardımı dokunuyor.

Kaynak: https://ritim.wordpress.com/couch-to-5k/

Hafta 1. Gün 2. Gün 3. Gün
1 Beş dakika canlı yürüyüş ile ısınma.

Sonrasında toplam 20 dakika boyunca 60 saniye hafif tempo koşu ve 90 saniye yürüme tekrarları.
Beş dakika canlı yürüyüş ile ısınma.

Sonrasında toplam 20 dakika boyunca 60 saniye hafif tempo koşu ve 90 saniye yürüme tekrarları.
Beş dakika canlı yürüyüş ile ısınma.

Sonrasında toplam 20 dakika boyunca 60 saniye hafif tempo koşu ve 90 saniye yürüme tekrarları.
2 Beş dakika canlı yürüyüş ile ısınma.

Sonrasında toplam 20 dakika boyunca 90 saniye hafif tempo koşu ve iki dakika yürüme tekrarları.
Beş dakika canlı yürüyüş ile ısınma.

Sonrasında toplam 20 dakika boyunca 90 saniye hafif tempo koşu ve iki dakika yürüme tekrarları.
Beş dakika canlı yürüyüş ile ısınma.

Sonrasında toplam 20 dakika boyunca 90 saniye hafif tempo koşu ve iki dakika yürüme tekrarları.
3 Beş dakika canlı yürüyüş ile ısınma, ardından aşağıdakileri iki tekrar:

200 metre (veya 90 saniye) hafif tempo koşu

200 metre (veya 90 saniye) yürüme

400 metre (veya 3 dakika) hafif tempo koşu

400 metre (veya 3 dakika) yürüme
Beş dakika canlı yürüyüş ile ısınma, ardından aşağıdakileri iki tekrar:

200 metre (veya 90 saniye) hafif tempo koşu

200 metre (veya 90 saniye) yürüme

400 metre (veya 3 dakika) hafif tempo koşu

400 metre (veya 3 dakika) yürüme
Beş dakika canlı yürüyüş ile ısınma, ardından aşağıdakileri iki tekrar:

200 metre (veya 90 saniye) hafif tempo koşu

200 metre (veya 90 saniye) yürüme

400 metre (veya 3 dakika) hafif tempo koşu

400 metre (veya 3 dakika) yürüme
4 Beş dakika canlı yürüyüş ile ısınma, ardından:

400 metre (veya 3 dakika) hafif tempo koşu

200 metre (veya 90 saniye) yürüme

800 metre (veya 5 dakika) hafif tempo koşu

400 metre (veya 2-1/2 dakika) yürüme

400 metre (veya 3 dakika) hafif tempo koşu

200 metre (veya 90 saniye) yürüme

800 metre (veya 5 dakika) hafif tempo koşu
Beş dakika canlı yürüyüş ile ısınma, ardından:

400 metre (veya 3 dakika) hafif tempo koşu

200 metre (veya 90 saniye) yürüme

800 metre (veya 5 dakika) hafif tempo koşu

400 metre (veya 2-1/2 dakika) yürüme

400 metre (veya 3 dakika) hafif tempo koşu

200 metre (veya 90 saniye) yürüme

800 metre (veya 5 dakika) hafif tempo koşu
Beş dakika canlı yürüyüş ile ısınma, ardından:

400 metre (veya 3 dakika) hafif tempo koşu

200 metre (veya 90 saniye) yürüme

800 metre (veya 5 dakika) hafif tempo koşu

400 metre (veya 2-1/2 dakika) yürüme

400 metre (veya 3 dakika) hafif tempo koşu

200 metre (veya 90 saniye) yürüme

800 metre (veya 5 dakika) hafif tempo koşu
5 Beş dakika canlı yürüyüş ile ısınma, ardından:

800 metre (veya 5 dakika) hafif tempo koşu

400 metre (veya 3 dakika) yürüme

800 metre (veya 5 dakika) hafif tempo koşu

400 metre (veya 3 dakika) yürüme

800 metre (veya 5 dakika) hafif tempo koşu
Beş dakika canlı yürüyüş ile ısınma, ardından:

1.2 km (veya 8 dakika) hafif tempo koşu

800 metre (veya 5 dakika) yürüme

1.2 km (veya 8 dakika) hafif tempo koşu
Beş dakika canlı yürüyüş ile ısınma, ardından hiç yürümeden 3.2 km (veya 20 dakika) hafif tempo koşu
6 Beş dakika canlı yürüyüş ile ısınma, ardından:

800 metre (veya 5 dakika) hafif tempo koşu

400 metre (veya 3 dakika) yürüme

1.2 km (veya 8 dakika) hafif tempo koşu

400 metre (veya 3 dakika) yürüme

800 metre (veya 5 dakika) hafif tempo koşu
Beş dakika canlı yürüyüş ile ısınma, ardından:

1.6 km (veya 10 dakika) hafif tempo koşu

400 metre (veya 3 dakika) yürüme

1.6 km (veya 10 dakika) hafif tempo koşu
Beş dakika canlı yürüyüş ile ısınma, ardından hiç yürümeden 3.6 km (veya 25 dakika) hafif tempo koşu
7 Beş dakika canlı yürüyüş ile ısınma, ardından 4 km (veya 25 dakika) hafif tempo koşu Beş dakika canlı yürüyüş ile ısınma, ardından 4 km (veya 25 dakika) hafif tempo koşu Beş dakika canlı yürüyüş ile ısınma, ardından 4 km (veya 25 dakika) hafif tempo koşu
8 Beş dakika canlı yürüyüş ile ısınma, ardından 4,5 km (veya 28 dakika) hafif tempo koşu Beş dakika canlı yürüyüş ile ısınma, ardından 4,5 km (veya 28 dakika) hafif tempo koşu Beş dakika canlı yürüyüş ile ısınma, ardından 4,5 km (veya 28 dakika) hafif tempo koşu
9 Beş dakika canlı yürüyüş ile ısınma, ardından 5 km (veya 30 dakika) hafif tempo koşu Beş dakika canlı yürüyüş ile ısınma, ardından 5 km (veya 30 dakika) hafif tempo koşu Son çalışma! Tebrikler! Beş dakika canlı yürüyüş ile ısınma, ardından 5 km (veya 30 dakika) hafif tempo koşu

Paylaş

Diğer yazılar